IYILIK ve KÖTÜLÜKMÜ?

FORUM DERSIM
Makale yazari: Mare Nostrum Tarih, gün ve saat : 24. Mayis 2007 12:15:15:
Zervanizm ortadogu halklarinin en eski dualist dinlerinden biridir. Zervan zamanin ve universumun en yetken tanrisi olarak, dört tane cocuga sahiptir. Mitras isigi aydinligi sembolize eden ogul tanridir, Urmas öz maddeyi -yada Urmaterie alm.- sembolize eder, Anahita ise Zerwanin tek kazidir yasami temsil eden yasam tanricasidir, dördüncü ve son cocugu Ahriman ise savasi kavgayi yada baska yorumlara görede kötülgü sembolize eder. Ki bu özellikler Zerwanizm e iyi ve kötü olanaklarini suna ve bu boyut arasinda ilahilini sunan bir din olarak dualist bir özellige sahiptir. Zerwanizm tanilari Mitras, yada Mitra, Urmas yada Ormas,Anahita ki yasam tanricasi olarak özelligini ve kültürel varligini günümüzde sadece Ermenistenda ve Irandaki Ermeniler icinde korumustur ve sembolüde yildiz yada günes yüzlü bir kadin olarak sembolize edilmistir, bu gerekcelerden dolayida sonraki astronomide Anahita kometi, yada kuyruklu yildizi olarakta anilmaktadir.Ahriman ise yine Ahura Mazda olarak Zerdüstlük, Mazdeistlik bigi sekillerde ve degisik tarisal özelliklerle varligini sürdürmüstür. Hatta bu mitolojik izler germen ve kelt kültleri icinde Runen yazilari olarak biline yazi form üzerine etruskler üzerinden germenlere yayiyildigi gibi görüslerde vardir. Ama kesin olan bir sey vardirki bu da Runen yazilarindan yukarida anlattigim Zerwan mitolojisinin tanrilari kayitlidir.
Gelelim iyi ve kötüye, ki anlatmak istedigim Zerwn mitolojisine, Zerwan bas tanri oalrak zamanida sembolize ettiginden. cocuklarina kendisinin artik zamaninin geldigini ve bu yasamda her seyin gelip gecici oldugunu anlatir ve cocuklarindan birinin aralarinda kararla kendi yerine zamanin ve universumun bs tanrisi olmasi gerektigini anlatir. bu anlatim üzerine Ahriman Zerwana kendisinin kardesleri tarafindan secildigini ve yerini olmaya geldigini söyler. Zannedersem bu dönemden sonra Zerdüstlükteki bas tanri Ahura Mazda aslinda özünü ZerwanizmdekiAhrimandan almaktadir ama, Zerdüstlük icindeki tanrisal karekteri de Zerwanizme göre dönüsmüstür. Fakat, tarihsel olarak geri baktigimizda, Ahrimanin sanki tahta gecer gibi Zerwanin yerini almasi diger kardesler arasinda yalan olan gercegi aciga cikarir ve Ahriman a karsi ki savas ilan ederler. Zerwanizmde belki de ilk savas ve kardesler arasindaki savas, Urmas ile Ahriman arasinda cikar, ve Urmas savasi kaybeder tanrisal özelliklerinide beraberinde kaybederek, kendisinin sembolize ettigi madde yada öz maddeye dönüsüsr, Zerwanistler, universumum olusumunu Urmasin savasi kaybederek maddeye dünüsmesinden olustuguna inanirlar.Iste bu yenilgiden sonra Anahita kardesi Ahriamna karsi savasa baslar, yani yasamla kötünün savasi, bu savasin hala bir sonucu yoktur, yani yasam kötü ile kavga olarak tanimlanir. Yine bu mitolojinin toplamina göre gelecekte bir gün Mitras kizkardesi Anahitanin yaninda Ahriman a karsi savasa giracak ve Ahriman bu savai kayederek kötülük yeryüzünden silinektir diye bir yaklasimlari yada dini mitolojik cözümleri vardir.
Simdi bunlari neden yazdim, sayin filozofan, Zerwan mitolojisi zannedersem konstrüktiv acidan yeryüzündeki an eski mitolojidir. Yani Zaman, ölüm varlik, kavga, isik gibi bilinen elementler bir araya getirilerek islenmistir. Belki en bes bin yillik belkide daha fazla bir sürectir bu anlatimlar ortadoyu yada avrupa ve hindistana kadar genis bir alanda kendi varliklarini toplumsal hakliliklara bagli olarak kendini göstermistir. Örnegin Mazdaistler ile Mitrascilar sonralari yani toplumsal yapilanma, toplama ve avciliktan ilk yerlesik döneme gectigi zamanlarda, Mitrascilar yeni yeeni tahil agrakültürü ile yerlesik yasami gelistiriken kendi iclerindede bir ölcüde bir hiyerarsiyi olusturmuslardir yani bir mülk sahibi ve kölelige kadar var olan yapilar olusmustur, Tabii burada tarim ve topragi islemek tamamiyla günese bagimliligi getiriken Mitrasin sembolize ettigi isik dahada büyük anlam tasimistir, ama yine ayni dönemdeki Mazdaistler yani Ahura Mazdacilar, ise günesin kendilere bir tanri olamayacaginin karanligin alinda kendi yasamlarinin kaynagi oldugunu vurgularlar, o zamanlarda ilkel yapilanmalarda avci göcer toplar topluluklara geceleri avlanma , gündüzleri uyuma ve dinlenme ögesi yaygin oldugu icin ve Mitrasci kesimde ise insanlarin sürekli calistiklari ve hatta ezildiklerinin en azindan topraga bagimli kladiklarini bildikleri icin uzun dönemler Mazdaislerin Mitras kültüne inanalarin yerlesim yerlerini tahillarini yaktiklarini yasam kaynaklarinin önünü keserek bu dinin yayilmasi engellemek istedikleri görülür, zira kendileri bu yasam tarzini kabul ederlersede, aslinda ilkel komün yasantisinin getirmis oldugu özgür bir sekilde ise bagli kalmadan avlanarak yasama secenegi yeni dinle beraber bir özerklik olarak kaybolup gidecekti.
Iyi ve kötü üzerine okadar cok se söylendi ve yazildiki, cok demek bir seyi ifade etmez, keske iyi ve kötü arasindaki mesele bu kadar kolay cözülseydi, Ben okuyup karistirdiklarimin arasinda Nietzschenin dedigi iyinin ve kötünün de ötesinde olanla yasamaliyim. Nedir iyi nedir kötü? ikiside iki boyutlu eksenler arasinda, kendi boyutlarini relativ anlatimlarla kurmus ve tamamiyle efendilerin ahlakindan türeme bir sey degilmi?Iyi ve kötüyü bize sadece iktidar sahiplari yada efendiler dayatmadilarmi?bakini kutsal kitap diye tanimlanan tanrinin pervasizliginin ve barbarligini anlatan tarzlara, falanca sunu söyle yapti tanri dediki iyi, falanca sunu böyle yapti tanri dediki kötü, gibi cok salak ve düalist bir yalandan olusmadir. Nietzsche kirbacin iyiligini büyük bir provokasyonla anlatirken, kirbaclanan icin kötü olabilir, ama kirbacin havada inlemesinden olayi izleyenlerin nasilda iyilestiklerini,ve aslinda efendi kirbacini öyle sallamasaydi, insanlarindan o sonuca iyi deme imkani yoktu der, dolayisila buradan da efendilerin ve kölelerin ahlakini tanimlar..
Uzun lafin kisasien iyisi , evet iyininde kötününde ötesinde kalmak..

Cevaplar:
ZERVANIZM, MITRAIZM ve SEMAVÎ DINLER FILOZAN 24.5.2007 18:08 (0)
FORUM DERSIM